by parafia Comment Closed

Sobota, 4 września 2021 r.

1.czytanie (Kol 1, 21-23)

Bóg pojednał nas z sobą przez śmierć Chrystusa

Czytanie z Listu Świętego Pawła Apostoła do Kolosan

Bracia:

Was, którzy byliście niegdyś obcymi wobec Boga i Jego wrogami przez sposób myślenia i wasze złe czyny, teraz znów pojednał Bóg w doczesnym Jego ciele przez śmierć, by stawić was przed sobą jako świętych i nieskalanych, i bez zarzutu, bylebyście tylko trwali w wierze – ugruntowani i stateczni – a nie chwiejący się w nadziei nieodłącznej od Ewangelii. Ją to posłyszeliście głoszoną wszelkiemu stworzeniu, które jest pod niebem – jej sługą stałem się ja, Paweł.

Komentarz

O Księdze:

  1. Jednym z czterech pism zaliczanych w tradycji Kościoła do tzw. listów więziennych jest List do Kolosan. Powodem takiej klasyfikacji są wzmianki autora o pobycie w więzieniu (Kol 1,24; 4,3). Za miejsce napisania listu uważa się Rzym, w którym Paweł Apostoł przebywał podczas swojego pierwszego uwięzienia w latach 59 – 61.
  2. Adresatami listu byli chrześcijanie z Kolosów, położonych niedaleko od Laodycei i Hierapolis. Miasta te znajdowały się we Frygii, która wchodziła w skład rzymskiej prowincji Azji. Kościół w Kolosach został założony przez Epafrasa, nazwanego przez autora listu wiernym sługą Chrystusa (Kol 1,7).
  3. Gdy we wspólnotach pojawiły się problemy, Epafras mógł odwołać się do autorytetu Pawła, którego poproszono o napisanie listu. Apostoł skierował więc do chrześcijan w Kolosach pismo przestrzegające przed szerzącymi się wśród nich błędnymi poglądami oraz wyłożył im zdrową naukę i wypływające z niej zasady postępowania.
  4. Błędne poglądy autor listu nazywa filozofią i bezsensownym oszustwem (Kol 2,8). Szerzące się zgubne nauki, które wpływ na ludzi i władzę nad nimi przypisywały potęgom kosmicznym, zaprzeczały pośrednio pozycji Chrystusa jako jedynego Zbawiciela i pośrednika. Dlatego w hymnie ku czci Chrystusa Pana wszechświata (Kol 1,15-20) autor listu w zdecydowany sposób wskazuje na absolutne pierwszeństwo Chrystusa zarówno względem całego stworzenia, jak i wobec wspólnoty Kościoła. Jeśli wierzący spodziewają się jakiejś nadziei i odsłonięcia tajemnic Bożych, to winni nabyć całkowitego przekonania, że wszelka nadzieja i wszystkie tajemnice odsłaniają się i spełniają jedynie w Chrystusie (Kol 1,25-28).
  5. Część pierwsza Listu koncentruje się wokół prawdy o bezwzględnym pierwszeństwie Chrystusa we wszechświecie. Ukazuje również, że w skutkach Jego zbawczego dzieła ma udział Jego Ciało – Kościół, który według Pawła obejmuje swym zasięgiem wszechświat. Z tej treści wywodzi się druga część listu – jak zwykle odnosząca się do życia moralnego – zawiera szereg wskazań dotyczących wzajemnych relacji między wierzącymi, zwłaszcza w rodzinach, oraz zachęty do modlitwy i czujności wobec zagrożeń, jakie niosą błędne nauki.
  6. Chrześcijanie, którzy przez chrzest rozpoczynają nowe życie, tworzą jedną społeczność, pozbawioną wewnętrznych podziałów na Żydów i pogan. Wiara w Chrystusa wyzwala ludzi od zabobonnych kultów i błędnych praktyk ascetyczno-moralnych, które nie mają nic wspólnego z prawdziwą doskonałością (Kol 2,20-23).

O czytaniu:

  1. Głównym zadaniem dzisiejszego fragmentu jest przywołanie wprowadzone wcześniej motywów w celu ich wzmocnienia i utrwalenia w świadomości i praktyce życia adresatów. Ponownie Paweł omawia temat paschalnego uwolnienia wiernych ze stanu wrogości względem Boga i otwarcia przed nimi perspektywy życia w świętości. Po opisaniu popisali dawnego oddalenia się adresatów od Boga, Paweł przywołuje fakt pojednania ich z Bogiem przez śmierć Syna Bożego. Następnie kreśli przed odbiorcami perspektywę chwalebnego trwania przed Bogiem, Królem i Sędzia stworzenia, w wolności od wszelkiej religijnej i moralnej skazy. Powołanie to może być jednak zrealizowane pod warunkiem trwania adresatów w wierności Bogu, co powinno być dla nich tematem nieustannego rachunku sumienia. Podstawą ich nadziei powinien być jednak nie tylko ich własny wysiłek – choć jest on niezbędny, jak pokazuje przykład ofiarnej pracy Pawła – ale przede wszystkim zaufanie mocy Boga, objawionej w triumfalnym rozprzestrzenianiu się Ewangelii. Powszechny zasięg Ewangelii głoszonej przez Apostoła Narodów uwiarygadnia jego misję, skłaniając adresatów do całkowitego przylgnięcia do tego orędzia.

 

 

Psalm (Ps 54 (53), 3-4. 6 i 8 (R.: por. 6b))

Bóg podtrzymuje całe moje życie

Wybaw mnie, Boże, w imię Twoje, *
mocą swoją broń mojej sprawy.
Boże, słuchaj mojej modlitwy, *
nakłoń ucha na słowo ust moich.

Bóg podtrzymuje całe moje życie

Oto mi Bóg dopomaga, *
Pan podtrzymuje me życie.
Będę Ci chętnie składać ofiarę *
i sławić Twe imię, bo jest dobre.

Bóg podtrzymuje całe moje życie

Komentarz

Psalmista modli się o wybawienie od wrogów nastających na jego życie. Wyznaje on głęboką ufność w pomoc Boga i składa ślub, w którym zobowiązuje się do złożenia ofiary dziękczynnej za doznaną łaskę. Ta nagła zmiana nastroju jest charakterystyczna dla lamentacji. Treść psalmu można odnieść do wszelkich konfliktów: narodowych, wyznaniowych czy osobistych.

 

 

Aklamacja (J 14, 6)

Alleluja, alleluja, alleluja

Ja jestem drogą i prawdą, i życiem.
Nikt nie przychodzi do Ojca inaczej jak tylko przeze Mnie.

Alleluja, alleluja, alleluja

 

 

Ewangelia (Łk 6, 1-5)

Chrystus jest Panem szabatu

Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza

W pewien szabat Jezus przechodził wśród zbóż, a uczniowie zrywali kłosy i jedli, wykruszając ziarna rękami.

Niektórzy zaś z faryzeuszów mówili: «Czemu czynicie to, czego nie wolno w szabat?»

Wtedy Jezus, odpowiadając im, rzekł: «Nawet tego nie czytaliście, co uczynił Dawid, gdy poczuł głód, on i jego ludzie? Jak wszedł do domu Bożego i wziąwszy chleby pokładne, sam jadł i dał swoim ludziom? Chociaż samym tylko kapłanom wolno je spożywać».

I dodał: «Syn Człowieczy jest Panem także szabatu».

Komentarz

O księdze:

  1. Najstarsze świadectwa chrześcijańskie stwierdzają, że autorem trzeciej Ewangelii oraz Dziejów Apostolskich jest Łukasz, lekarz i towarzysz Pawła, pochodzący z Antiochii Syryjskiej. O Łukaszu można też powiedzieć, że był historykiem i teologiem.
  2. Ewangelia według św. Łukasza jest dedykowana Teofilowi (Łk 1,3). Wymienienie go w tytule nie oznacza, że jest on jedynym, do którego skierowane jest to dzieło. Łukasz w osobie Teofila adresuje swoje dzieło do ludzi wywodzących się z kręgu kultury greckiej, którzy przyjęli chrześcijaństwo.
  3. Istotnym celem dzieła Łukasza (Ewangelii i Dziejów Apostolskich) było przygotowanie chrześcijan do podjęcia misji ewangelizacyjnej wśród narodów. Stwierdza się wręcz, że Łukasz napisał tzw. Ewangelię ewangelizatora. Kościół przestawał być małą grupą ludzi, którzy wzajemnie się znają, i przeradzał się w społeczność bardzo zróżnicowaną, wymagającą od jej członków uniwersalizmu i wielkiej otwartości na wszystkie ludy.
  4. Ewangelia według św. Łukasza powstała ona po roku 70 po Chr., czyli po zburzeniu Jerozolimy przez Rzymian.
  5. Wszyscy zgodnie przyjmują, że Ewangelia według św. Łukasza i Dzieje Apostolskie stanowią dwie części jednego dzieła, którego prologiem jest Łk 1,1-4. Łukasz, pisząc Ewangelię, musiał myśleć już o drugiej części. Potwierdzają to zabiegi literackie i ciągłość głównych tematów teologicznych, obecnych w obu tych księgach. Redagując Ewangelię, korzystał z kilku źródeł. Wiele tekstów przejął z materiału zgromadzonego w starszej Ewangelii według św. Marka. Łukasz w swojej Ewangelii zamieścił prolog (Łk 1,1-4), tradycję dotyczącą dzieciństwa Jezusa (Łk 1,5 – 2,52), opisy ukazujące Bóstwo Jezusa (Łk 24,13-53). Szerzej niż Marek opisał działalność Jezusa w Galilei (Łk 6,20 – 8,3) oraz Jego podróż do Jerozolimy (Łk 9,51 – 18,14). Szczególną rolę w kompozycji Ewangelii odgrywa Jerozolima. W tym mieście dokonują się najważniejsze wydarzenia z ziemskiego życia Jezusa. Przygotowanie uczniów dokonuje się w drodze do Jerozolimy. W Jerozolimie – a nie jak u pozostałych ewangelistów w Galilei – zmartwychwstały Chrystus spotyka się ze swoimi uczniami. Ewangelia ma być głoszona, począwszy od Jerozolimy (Łk 24,47), i z tego miejsca Kościół będzie się rozszerzał, aż obejmie swoim zasięgiem cały świat.
  6. Charakterystyczną część Ewangelii według św. Łukasza stanowią przypowieści: o miłosiernym Samarytaninie (Łk 10,30-37); o bogatym rolniku (Łk 12,16-21); o miłosiernym Ojcu (Łk 15,11-32); o nieuczciwym zarządcy (Łk 16,1-8); o bogaczu i Łazarzu (Łk 16,19-31); o faryzeuszu i celniku (Łk 18,10-14). Tylko Łukasz opisuje sceny przedstawiające miłość Jezusa do grzeszników, np. nawrócona grzesznica (Łk 7,36-50); Zacheusz (Łk 19,2-10). Odnotowuje też cuda, których nie ma w pozostałych Ewangeliach: wskrzeszenie młodzieńca z Nain (Łk 7,11-17); uzdrowienie kobiety chorej na artretyzm (Łk 13,10-17); uzdrowienie chorego na puchlinę wodną (Łk 14,1-6) oraz oczyszczenie dziesięciu trędowatych (Łk 17,11-19).
  7. Ewangelię według św. Łukasza cechuje atmosfera modlitwy, radości, pokoju, chwały Bożej, łagodności i dobroci. Autor posiada głębokie wyczucie psychiki i wspaniale kreśli portrety swoich bohaterów, zwłaszcza Jezusa. Jest również, bardziej niż inni ewangeliści, wrażliwy na rolę i misję kobiet. Wskazuje, że kobiety na równi z mężczyznami są zobowiązane do przyjęcia Ewangelii i odpowiedzialne za jej głoszenie. Łukasz stara się także dać odpowiedź na pytanie: Jaki jest cel i sens istnienia chrześcijaństwa w świecie? W swoim dziele ukazuje on, że historia Jezusa i dzieje Kościoła, który założył, są wypełnieniem starotestamentowych obietnic danych przez Boga. Historia Jezusa i w konsekwencji historia Kościoła stanowią ostatni etap historii zbawienia. Epoka ta zakończy się powtórnym przyjściem Chrystusa i dokonaniem sądu nad światem. Czas Kościoła zawarty pomiędzy pierwszym i drugim przyjściem Jezusa na ziemię jest czasem ostatecznym. Nie jest to tylko epoka, w której pielęgnuje się pamięć o Jezusie. Zmartwychwstały Chrystus cały czas działa w swoim Kościele i poprzez swój Kościół. Jezus przemierza wraz z Kościołem drogę, która prowadzi do ostatecznego spotkania z Bogiem.
  8. Świadectwa zawarte w Ewangelii jednoznacznie wskazują, że Jezus jest jedynym Zbawicielem świata. W Starym Testamencie tytuł „Zbawca” odnoszony był do Boga i wyrażał dwa aspekty: wybawienie od zła oraz obdarowywanie dobrodziejstwami. W świetle Ewangelii według św. Łukasza Jezus w całej swojej działalności zmierza do uwolnienia człowieka od zła, od grzechów i nieszczęść oraz obdarza go darami Bożymi. Czas działalności Jezusa jest więc czasem zbawienia. Jego Ewangelia jest słowem, które zbawia. Dlatego orędzie o zbawieniu i odpuszczaniu grzechów w imię Jezusa ma być głoszone wszystkim narodom (Łk 24,47).
  9. Szczególną uwagę Łukasz przywiązuje do ukazania roli modlitwy w życiu Jezusa, a także rodzącego się Kościoła. Wszystkie istotne wydarzenia z życia Jezusa poprzedzone są modlitwą. Jezus, modląc się, daje ludziom przykład, w jaki sposób mogą trwać w nieustannej łączności z Bogiem Ojcem. Modlitwa jest też ukazana jako niezawodny środek przeciwko pokusom, przeciwnościom, zniechęceniu, zagubieniu.
  10. Ewangelia według św. Łukasza jest swego rodzaju podręcznikiem, który ma przygotować chrześcijan do dzieła ewangelizacji. Przekazuje słowa i czyny Jezusa w taki sposób, by ewangelizujący mógł być skutecznym świadkiem Chrystusa. Wzorem jest Jezus, który jako „pierwszy ewangelizator” nie tylko sam głosił Ewangelię (Łk 4,16-21), ale stopniowo przygotowywał do tego dzieła swoich uczniów.

O czytaniu:

  1. Rabini uważali, że łuskanie kłosów rękami jest równoznaczne ze żniwami. Żniwa natomiast zaliczone były przez nich do trzydziestu dziewięciu czynności zabronionych w szabat. W konflikcie między faryzeuszami a uczniami Jezus nie tylko broni swoich uczniów przed zarzutami faryzeuszów, ale podejmuje z nimi dialog, aby przypomnieć im właściwe znaczenie i funkcję szabatu. Dzień ten miał być szczególnie poświęcony wspominaniu i upamiętnianiu wielkich dzieł Boga. Miały temu służyć odpoczynek i powstrzymywanie się od pracy (Pwt 5,12-15). Szabat był więc w istocie symbolem wolności człowieka. Czysto prawne podejście do szabatu i obwarowanie go mnóstwem przepisów spowodowało, że to pierwotne znaczenie szabatu zostało w jakimś sensie zagubione. Stał się on ciężarem, bo koncentrowano się na tym, czego w tym dniu nie wolno. Jezus wykazuje, że szabat i inne przepisy spełniają swoją rolę, gdy dzięki nim człowiek odkrywa świętość Boga i doświadcza własnej wolności, która jest obrazem Stwórcy w stworzeniach.
  2. Od czasów kiedy tekst Prawa Mojżeszowego uznano za święty i niezmienny upłynęło kilka wieków i zmieniły się warunki życia Izraelitów, dlatego znawcy i nauczyciele tego Prawa usiłowali dostosować zawarte w niej nakazy i zakazy do nowej sytuacji narodu. Wychodzą z tego bardzo słusznego stanowiska, popadli w drugą skrajność i opletli Prawo gęstą siecią szczegółowych przepisów i własnych interpretacji, które zaczęli traktować jako nienaruszalne święte na równi ze słowami samego Boga. Jezus w swej dyskusji z faryzeuszami nie znosi Bożego przykazania, nakazującego uświęcić szabat, ale powraca do pierwotnego zamysł Boga, a w tym samym usiłuje nadać przepisom prawnym najwłaściwszą interpretację. W centrum stawia On człowieka i jego dobro. Na zarzuty faryzeuszów nie odpowiada kazuistycznymi, formalnymi dociekaniami ani też rozważaniem konkretnego przypadku, który stał się przyczyną sporu, lecz myślą powraca do historii biblijnej, aby z niej zaczerpnąć wzorce postępowania. Wyławia z niej postać Dawida. Czyni to dlatego, że ów król był niekwestionowanym autorytetem dla społeczności żydowskiej jako sługa i wybraniec Boży oraz jako praojciec oczekiwanego od wieków Mesjasza. Zresztą sam Jezus nazwany został synem Dawida. Szczególny przykład jego życia, kiedy w chwili wielkiej potrzeby otrzymał chleby w celu zaspokojenia głodu – czego nie poddał krytyce żaden znawca Pisma pozwala zrozumieć jak wielką wartość ma w oczach Bożych ludzkie życie (1 Sm 21,2-7: 2Dawid przybył do Nob, do kapłana Achimeleka. Ten, pełen niepokoju, wyszedł mu na spotkanie i zapytał: „Dlaczego jesteś sam i nikogo z tobą nie ma?”.3Dawid mu odpowiedział: „Król powierzył mi pewną sprawę i przykazał: «Niech nikt nic nie wie o misji, którą ci powierzyłem i z którą cię wyprawiam». Z tego powodu ustaliłem spotkanie z żołnierzami w pewnym miejscu.4A teraz, czy masz pod ręką coś do jedzenia? Daj mi jakieś pięć chlebów albo cokolwiek znajdziesz!”.5Kapłan odpowiedział Dawidowi: „Nie mam pod ręką zwyczajnego chleba, lecz tylko chleb poświęcony. Mógłbym ci go dać, ale czy twoi towarzysze powstrzymali się przynajmniej od kobiet?”.6Dawid odpowiedział: „Tak, zabronione jest nam współżycie z kobietami jak zawsze, kiedy wyruszamy na wyprawę. Dlatego ciała moich towarzyszy są święte, choć to zwyczajna wyprawa. Oczywiście, że dzisiaj ich ciała są święte”. 7Wtedy kapłan dał Dawidowi chleb poświęcony, bo żadnego innego chleba nie było. Były to chleby ofiarowane PANU, które zabrano z domu Bożego, aby je wymienić na chleby świeże.). Jeśli on mógł postąpić wbrew przepisom Prawa, aby ratować życie ludzkie (Kpł 24,5-9: 5Następnie weźmiesz najczystszą mąkę i upieczesz z niej dwanaście okrągłych chlebów, każdy z dwóch dziesiątych efy mąki.6Potem ułożysz je w dwóch rzędach na stole z czystego złota przed PANEM, po sześć w każdym rzędzie.7Również w każdym rzędzie położysz czyste kadzidło, by przypominało PANU o ofierze spalanej na Jego cześć.8Co szabat Aaron będzie je składał przed PANEM jako nieustanny dar od Izraelitów na znak wiecznego przymierza.9Chleby będą należeć do Aarona i jego synów. Będą je jedli w miejscu świętym, bo jest to rzecz najświętsza, która należy do nich z ofiar spalanych na cześć PANA. To będzie prawo wieczne”.), to tym bardziej może to uczynić Syn Człowieczy, którego władza jest większa niż króla Dawida.
  3. Jezus na koniec dzisiejszego fragmentu oświadcza, że jest „Panem szabatu”. Tym sposobem oznajmia zarazem, że ludzkie zbawienie, do którego Bóg przez cały dzieje narodu wybranego prowadził między innymi drogą prawa szabatowego, obecnie jest dostępny w Nim, Synu Człowieczym i Synu Bożym. Bóg pragnie bowiem przede wszystkim doprowadzić człowieka do zbawienia, które dokonuje się w spotkaniu z Jezusem, i otrzymania tego daru nie powinny utrudniać lub wręcz uniemożliwiać szczegółowe i skomplikowane przepisy dotyczące świętowania szabatu. Uczniowie Chrystusa od początku uznawali autorytet swego Pana. Z biegiem lat też coraz dokładniej odkryli prawdę objawioną w nauczaniu Jezusa oraz nowość Jego Ewangelii i pod jej względem coraz bardziej odchodzili od świętowania żydowskiego szabatu. Na koniec uroczyście zaczęli odchodzić pierwszy dzień po szabacie, jako święty, który był dniem zmartwychwstania Chrystusa. Uznali, że właśnie w tym dniu dokonało się ostateczne wyzwolenie człowieka z niewoli grzechu i śmierci, dlatego pod koniec pierwszego wieku zaczęli świętować ten dzień jako „Dzień Pana” (Ap 1,10), który to dzień w następnych wiekach całkowicie zastąpił żydowski szabat.