25 grudnia 2020 r. – BOŻE NARODZENIE – Msza w nocy

25 grudnia 2020 r.

BOŻE NARODZENIE – Msza w nocy

1. Trzy czytania stanowią jakby tryptyk z Ewangelia pośrodku. W Łukaszowym ujęciu przypomina nam na bliższe i dalsze okoliczności dziejowe narodzenia Pańskiego w Betlejem, z akcentem spoczywającym na tym, co „Anioł pasterzom mówił” podczas tej szczególnej epifanii, która ich wzywa, by odkryli zdumiewający Znak Żłobu.
2. Lewe skrzydło tego tryptyku tworzy radosny proroctwo z Izajaszowej „Księgi Emanuela”, wyliczające boskie tytuł Dziecięcia.
3. Prawe zaś skrzydło – podsuwa praktycznie wnioski moralne płynące dla wierzących z faktu przejścia Odkupiciela na ziemię.
4. W kontekście do naszych swojskich kolęd, po większej części beztrosko radosnych, tryptyk tych trzech czytań uwydatnia realizację Bożego planu zbawienia, na etapie wielokrotnie zapowiadanym w adwencie. Ten etap samego Wcielenia już czeka na godną ze strony tych, którzy oczekują jego zbawiennych skutków.
5. Epifania z języka greckiego nagłe ukazanie się (i zniknięcie) bóstwa w realnej postaci lub wizji (w czasie i przestrzeni). W chrześcijaństwie nazwa święta Objawienia Pańskiego (6 stycznia), wprowadzonego w IV w. na pamiątkę objawienia się Chrystusa światu. W judaizmie oraz w chrześcijaństwie epifanią określa się uchwytną ingerencję osobowego Boga w historię świata. Biblia zawiera liczne opisy objawień Boga (teofania), aniołów (angelofania), ukrzyżowanego i zmartwychwstałego Chrystusa (chrystofania)). W Starym Testamencie ukazaniu się Boga-Jahwe, najczęściej w postaci słupa ognia lub obłoku, często towarzyszą zjawiska nadzwyczajne (ogień, wichura, burza). Szczególną epifanią jest Wcielenie i życie Jezusa Chrystusa, w którym Bóg objawił się ludziom jako Zbawiciel. Cuda Jezusa, którym rzadko towarzyszą nadzwyczajne zjawiska, są znakami i objawieniem chwały Bożej, a kończy je wniebowstąpienie. Jak zapowiada Nowy Testament, właściwa, pełna epifania Boga nastąpi w czasach ostatecznych w powtórnym przyjściu Syna Człowieczego (nazywa się to w teologii paruzją) będzie towarzyszyło objawienie przez Boga pełni jego mocy: Bóg osądzi narody, udzieli zbawienia i zakończy historię. Epifanijny charakter przypisuje się także działalności misyjnej Kościoła, której celem jest ukazanie planu Bożego wobec ludzi.

1. czytanie (Iz 9, 1-3. 5-6)

Syn został nam dany

Czytanie z Księgi proroka Izajasza

Naród kroczący w ciemnościach ujrzał światłość wielką; nad mieszkańcami kraju mroków światło zabłysło. Pomnożyłeś radość, zwiększyłeś wesele. Rozradowali się przed Tobą, jak się radują w żniwa, jak się weselą przy podziale łupu. Bo złamałeś jego ciężkie jarzmo i drążek na jego ramieniu, pręt jego ciemięzcy, jak w dniu porażki Madianitów.

Albowiem dziecię nam się narodziło, Syn został nam dany, na Jego barkach spoczęła władza. Nazwano Go imieniem: «Przedziwny doradca, Bóg Mocny, odwieczny ojciec, Książę Pokoju».

Wielkie będzie Jego panowanie w pokoju bez granic na tronie Dawida i nad jego królestwem, które on utwierdzi i umocni prawem i sprawiedliwością, odtąd i na wieki. Zazdrosna miłość Pana zastępów tego dokona.

Komentarz

O Księdze:

1. Prorok Izajasz pełni swoje posłannictwo w burzliwym czasie wojen spowodowanych wzrostem militarnej potęgi Asyrii w VIII wieku przed Chrystusem. Według starożytnej tradycji żydowskiej Izajasz za swoją dzielność poniósł śmierć męczeńską. Chociaż następuję wydarzenia wielokrotnie potwierdzały słuszność przewidywań proroka, to za życia proroka jego nauczanie nie został powszechnie przyjęte. Proroctwo Izajasza było przechowywane jedynie przez małe grupy jego uczniów. Dopiero 200 lat później, podczas wygnania do Babilonii, jego przesłanie zostało na nowo odkryte i przyjęte, ponieważ przekonywująco objaśniał historia Izraelitów, a zarazem jego nauczanie ożywiało nadzieję na przyszłość.
2. Księga proroka Izajasza składa się z trzech części, które odnoszą się do kolejnych doświadczeń historycznych Narodu Wybranego. Pierwsza, jest odpowiedzią na sytuację zagrożenia ze strony Asyrii. Król widząc nadciągającą siłę militarną rozpoczyna pertraktacje polityczne z najeźdźcą. Prorok piętnuje takie zachowanie i nakazuje zaufać Bogu. W swoim nauczaniu wzywa do nawrócenia i powrotu do wypełniania Bożych przykazań oraz zobowiązań wypływających z Przymierza na Synaju. Taka postawa wraz z przekonanie, ze Bóg sam zaopiekuje się swoim ludem ma ochronić naród przed klęską. Prorok piętnuje nadmierne bogacenie się wąskiej grupy społeczeństwa. Podkreśla, że brakuje solidarności między Izraelitami. Niesprawiedliwości społecznej i wyzysku nie da się pogodzić z wiarą Izraela. Sprawiedliwość, której domaga się Bóg wymaga poszanowania praw ludzi ubogich oraz takiego zorganizowania życia społecznego, aby najsłabsi zostali otoczeni niezbędną troską. W tej pierwszej części Księgi Izajasza na uwagę zasługuje księga Emanuela, w której Bóg zapowiada przyjście królewskiego Mesjasza. Radosny ton zapowiedzi Emanuela podtrzymuje nadzieję w czasach niebezpieczeństwa oraz pozwalają wierzyć, że ostatnim słowem Boga dla Izraela i ludzkości będzie zbawienie. Izajasz podkreśla że brak nawrócenia i powrotu do Bożego prawa skutkować będzie klęską narodu, którego znakiem będzie zwycięstwo Asyrii. Nie posłuchano wezwania Izajasza. Izrael został zniszczony. Druga część Księgi Izajasza to Księga pocieszenia. Została napisana po zniszczeniu Izraela i Judy, kiedy to Babilończycy deportowali najznamienitszych obywateli do Persji. Trudne doświadczenie wygnania pozwalają dokonać rozrachunku z własną przeszłością. Prawie 200 lat po śmierci Izajasza powrócono do Jego proroctw. W ich świetle autor natchniony przypomina, że jest jeden Bóg, Jahwe, i on ma całą rzeczywistość świata w swoich rękach. Nic nie dzieje się bez Jego zgodny. Skoro tak, wygnanie także jest Jego znakiem. Wezwaniem do nawrócenia. Według proroka naród stracił niezależność państwową i został wygnany z powodu własnych grzechów. Ale Bóg może odwrócić swój gniew i nadal pragnie obdarzyć świat zbawieniem i sprawiedliwością. Pobyt na wygnaniu ukazał, że czasy wszystkich potęg politycznych i militarnych przemijają, a tylko Bóg ukazuję swoją niezmienną moc i panowanie. Do realizacji swoich planów posługuje się nawet królami pogańskimi, którzy Jego słuchają. W tej drugiej części Księgi proroka Izajasza ważne miejsce zajmują cztery pieśni o Słudze Jahwe (Iz 42,1-9; 49, 1-12; 50,4-9; 52,13-53,12) opisujące dramat wybrańca Bożego, który zostaje w poniżeniu zamordowany, aby wysłużyć narodowi wyzwolenie. Trzecia część Księgi Izajasza nazywana jest Księgą triumfu. Odnosi się do momentu powrotu z wygnania Izraelitów po edykcie pogańskiego króla uwalniającym z niewoli babilońskiej. Te wydarzenia potwierdzają spełnianie się obietnic Bożych. Jednak sytuacja, jaką zastali repatrianci po powrocie do ojczyzny, okazała się daleka od oczekiwań, nie tylko w sferze społecznej i religijnej, ale i materialnej. Bóg jednak potwierdza, że pełna realizacja Jego obietnic wymaga wysiłku zbudowania nowej wspólnoty opartej na Bożym Prawie.

O czytaniu:

3. Mroczny obraz nędzy i ucisku, które były spowodowane najazdem Asyryjczyków (Iz 8,22), mocno kontrastuje z radosną zapowiedzią nowej epoki pod panowaniem mesjańskiego króla. Aby mówić o ratunku i zbawieniu, w tym i innych miejscach Izajasz posługuje się symbolem światła (np. Iz 49,6; 53,11; 58,10; 60,1-3.19n). Światłość charakteryzuje także osobę Mesjasza‑Zbawcy (np. Iz 42,6; 49,6; Łk 2,32; J 1,4n; 8,12; 12,46). Z orędziem nadziei prorok zwraca się w sposób szczególny do plemion północnych, które najbardziej ucierpiały wskutek najazdu nieprzyjaciół (Iz 8,23). Spełnienie się tego proroctwa ewangelista Mateusz widzi w działalności Jezusa w Galilei i Jego osiedleniu się w Kafarnaum (Mt 4,12-16). W kilku obrazach Izajasz kreśli stan szczęścia, które stanie się udziałem ludu Izraela (Iz 9,2). Będzie ono owocem zbawczego działania Boga (Ps 5,12; 9,3; 16,9; 45,16; 137,6), który wyzwala uciskanych (Iz 9,3) i niszczy ciemięzców (Iz 9,4). Bóg także ofiarowuje niezwykłe dziecko (Iz 9,5), które dokona tej przemiany. Zasiądzie ono na wieki na tronie Dawida i ustanowi królestwo pokoju. Będzie rządzić dobrze i sprawiedliwie, kładąc kres panowaniu królów wyzyskujących swoich poddanych. Dziecko to w proroctwie Izajasza zostaje nazwane czterema podwójnymi imionami (Iz 9,5). Wyrażają one jego intelektualne i moralne przymioty, uzdalniające je do doskonałego sprawowania władzy królewskiej. Najśmielszym określeniem jest Bóg Mocny i nawiązuje ono do imienia Emmanuel – „Bóg z nami”. Zapowiedź narodzin dziecka uzupełnia więc prorockie wypowiedzi dotyczące Emmanuela (Iz 7,14n; 8,8; 11,1-9). Na koniec prorok kładzie jakby pieczęć na całej zapowiedzi, stwierdzając, że wszystko to będzie dziełem zazdrosnej miłości Boga (Iz 9,6). W ten sposób Bóg spełni swoje pragnienie, aby ludzi stworzonych na swój obraz zgromadzić na wieki w jednym królestwie pokoju i szczęścia. Tradycja i liturgia Kościoła odnosi proroctwo Izajasza bezpośrednio do Jezusa Chrystusa, bo tylko ten potomek Dawida nazwany może być Bogiem Mocnym (Pwt 10,17; Ne 9,32; Ps 24,8; Iz 1,24; Jr 32,18) i Ojcem na wieki (Iz 57,15). Jego królestwo przynosi wieczne panowanie sprawiedliwości i prawa (Łk 1,32n; 1Kor 15,24-28; Hbr 1,8; Ap 19,11-13).
4. To najradośniejszy urywek Izajaszowej „Księgi Emanuela”. Zgnębiony wojną lud Judy słyszy zapowiedź wyzwolenia od wrogów, ale nie przez czyn oręże. Związane będzie z narodzinami tajemniczego następcy tronu Dawidowego – Dziecięcia. Rękojmią tego paradoksu jest zazdrosna miłość Pana Zastępów. Dlatego ów królewski Mesjasz otrzyma imię symboliczne, złożone z czterech tytułów, a w sumie z ośmiu słów. Wyraża ona Jego naturę: mądrość, Boską wszechmoc i wieczność, oraz władzę, która umocni na wieki upragniony pokój. Tradycja chrześcijańska, utrwalana także w liturgii, zawsze widziała w tym Dziecięciu, Emmanuela, zawsze widziała samego Jezusa Chrystusa jako ukazanego w dalekiej od realizacji wieku VIII przed Chr., perspektywie prorockiej. Bo też żaden z ziemskich następców Dawida takiej wielkości, jak tu ukazana, faktycznie nie osiągnął ani też nie mógł osiągnąć.

 

 

Psalm (Ps 96 (95), 1-2a. 2b-3. 11-12. 13 (R.: por. Łk 2, 11))

Dziś się narodził Chrystus Pan, Zbawiciel

Śpiewajcie Panu pieśń nową, *
śpiewaj Panu, ziemio cała.
Śpiewajcie Panu, *
sławcie Jego imię.

Dziś się narodził Chrystus Pan, Zbawiciel

Każdego dnia głoście Jego zbawienie. *
Głoście Jego chwałę wśród wszystkich narodów,
rozgłaszajcie Jego cuda *
pośród wszystkich ludów.

Dziś się narodził Chrystus Pan, Zbawiciel

Niech się radują niebiosa i ziemia weseli, *
niech szumi morze i wszystko, co je napełnia.
Niech się cieszą pola i wszystko, co na nich rośnie, *
niech wszystkie drzewa w lasach wykrzykują z radości.

Dziś się narodził Chrystus Pan, Zbawiciel

Przed obliczem Pana, który już się zbliża, *
który już się zbliża, by osądzić ziemię.
on będzie sądził świat sprawiedliwie, *
a ludy według swej prawdy.

Dziś się narodził Chrystus Pan, Zbawiciel

Komentarz

Psalm królewski (psalmy królewskie – te, które sławią królowanie Boga, symbolicznie przejawiające się w rządach na wzór dynastii Dawida; podobnie: Ps 47; 93; 97 – 99). Centralnym motywem jest powszechne królowanie Boga. Jest on zachętą skierowaną do wszystkich narodów i całego stworzonego świata, aby oddać chwałę jedynemu Bogu i królowi. Wobec wszelkich trudności jednoczącego się świata, ważna okazuje się świadomość uniwersalnej władzy Boga nad narodami, a więc i konieczność uznania zależności od Stwórcy. W tym i następnych hymnach (Ps 96 – 99) wyznanie wiary w królewską władzę Boga połączone jest z gestami rytualnymi. Wyznawana wiara domaga się bowiem liturgii wspólnotowej, podczas której wiara wzrasta i umacnia się, a stąd prowadzi do świadectwa i praktyki życia, gdzie się realizuje. Pieśnią nową staje się życie i modlitwa nowego człowieka (2 Kor 5,17; Ef 4,22-24; Kol 3,9n).

 

 

2. czytanie (Tt 2, 11-14)

Ukazała się łaska Boga, która niesie zbawienie wszystkim ludziom

Czytanie z Listu Świętego Pawła Apostoła do Tytusa

Umiłowany:

Ukazała się łaska Boga, która niesie zbawienie wszystkim ludziom i poucza nas, abyśmy wyrzekłszy się bezbożności i żądz światowych, rozumnie i sprawiedliwie, i pobożnie żyli na tym świecie, oczekując błogosławionej nadziei i objawienia się chwały wielkiego Boga i Zbawiciela naszego, Jezusa Chrystusa, który wydał samego siebie za nas, aby odkupić nas od wszelkiej nieprawości i oczyścić lud wybrany sobie na własność, gorliwy w spełnianiu dobrych uczynków.

Komentarz

O księdze:

1. Adresatem listu jest nawrócony z pogaństwa Tytus (Ga 2,1.3). Postać tę znamy tylko z listów Pawła (2 Kor 2,13; 7,6.13n; 8,6.23; 12,18; Ga 2,1-3). Paweł nazywa go prawdziwym dzieckiem we wspólnej wierze (Tt 1,4), prawdopodobnie ochrzcił więc Tytusa osobiście. Paweł zabrał go ze sobą z Antiochii na tzw. Sobór Jerozolimski (51 r.), a później, jako współpracownika, w swoją drugą i trzecią podróż misyjną (lata 47-51 i 52-56). Tytus okazał się człowiekiem gorliwym, rozsądnym, hojnym, zdolnym do poświęceń, a nade wszystko wspaniałym organizatorem. Po uwolnieniu z rzymskiego więzienia (61 r.) Paweł pozostawił go na Krecie, aby uporządkował resztę spraw i ustanowił w każdym mieście kapłanów (Tt 1,5). Wspólnota wiernych na Krecie przeżywała wówczas trudne chwile, ponieważ pojawiło się wielu nieposłusznych i opowiadających głupstwa (Tt 1,10) fałszywych nauczycieli. List ma na celu podnieść Tytusa na duchu oraz umocnić go w walce z ludźmi szerzącymi błędne nauki.
2. List do Tytusa rozpoczyna się rozbudowanym i uroczystym wstępem (Tt 1,1-4), chociaż pozostała część pisma jest bardzo krótka, gdyż liczy zaledwie 46 wersetów. Treścią i sposobem przekazu list ten nawiązuje do Pierwszego Listu do Tymoteusza; jest przemówieniem, w którym z jednej strony toczy się polemika z przeciwnikami (Tt 1,10-12), a z drugiej – zawarte jest pouczenie, jak osiągnąć prawdziwą mądrość i prawdę (Tt 2,11-14; 3,4-7) oraz jak praktykować cnoty (Tt 2,1-10). Pouczenia i wskazania posiadają formę norm prawnych. Autor nie tworzy ich, lecz przypomina. Podane reguły oraz katalogi cnót (Tt 1,7-9; 2,2-10) i wad (Tt 1,10; 3,3) pozwalają przypuszczać, że mamy do czynienia ze swego rodzaju podręcznikiem, który ma służyć pomocą w organizowaniu i prowadzeniu wspólnot chrześcijańskich.

O czytaniu:

3. Postępowanie chrześcijanina ma być spójne z zasadami wiary (2 Tes 1,11; Jk 2,14.17). Źródłem duchowej mocy do takiego życia jest tajemnica Wcielenia Chrystusa. Może zostać ona zrozumiana tylko w świetle niezmierzonej miłości Boga ku ludziom, którzy przez ofiarę Jezusa stają się nowym ludem Bożym. Odpowiedzią człowieka na miłość Boga objawioną w Chrystusie jest sprawiedliwe i pobożne życie na tym świecie z nadzieją na osiągnięcie obiecanej chwały w życiu przyszłym. Taka jest droga wskazana przez Boże objawienie, która prowadzi wszystkich do zbawienia. Tytus ma o tym pouczać, do tego zachęcać, a w razie potrzeby stanowczo upominać.
4. Nieograniczony w czasie panowanie Mesjasza – obiecane w pierwszym pytaniu, w drugim – ukazuje się również jako powszechne, co do swego zasięgu. Łaska Boga dostrzegalna w Jezusie Chrystusie jako Odkupicielu, niesie zbawienie wszystkim ludziom. Nowy „lud wybrany na własność” już eschatologiczny, ponieważ oczekuje chwalebnej paruzji Zbawiciela, potrafi być już gorliwy w spełnianiu dobrych uczynków, i to na zasadzie oczyszczania z wszelkich możliwych grzechów. Jego więc odpowiedzą głodna tej Łaski ma być najpierw zupełne, zrozumiałe wyrzeczenie się bezbożności i żądz światowych właściwych dla środowiska pogańskiego. Tytus, adresat listu, działa na Krecie. Po tym wyrzeczeniu powinien nastąpić nowy styl życia, określony trzema pełnymi treści przysłówkami: rozumnie, sprawiedliwie i pobożnie. Każdy z nich kontrastuje pozytywnie z dawnym życiem pogańskim nowo nawróconych.

 

 

Ewangelia (Łk 2, 1-14)

Dzisiaj narodził się nam Zbawiciel

Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza

W owym czasie wyszło rozporządzenie Cezara Augusta, żeby przeprowadzić spis ludności w całym świecie. Pierwszy ten spis odbył się wówczas, gdy wielkorządcą Syrii był Kwiryniusz. Podążali więc wszyscy, aby się dać zapisać, każdy do swego miasta.

Udał się także Józef z Galilei, z miasta Nazaret, do Judei, do miasta Dawidowego zwanego Betlejem, ponieważ pochodził z domu i rodu Dawida, żeby się dać zapisać z poślubioną sobie Maryją, która była brzemienna.

Kiedy tam przebywali, nadszedł dla Maryi czas rozwiązania. Powiła swego pierworodnego Syna, owinęła Go w pieluszki i położyła w żłobie, gdyż nie było dla nich miejsca w gospodzie.

W tej samej okolicy przebywali w polu pasterze i trzymali straż nocną nad swoją trzodą. Wtem stanął przy nich anioł Pański i chwała Pańska zewsząd ich oświeciła, tak że bardzo się przestraszyli. I rzekł do nich anioł: «Nie bójcie się! Oto zwiastuję wam radość wielką, która będzie udziałem całego narodu: dziś bowiem w mieście Dawida narodził się wam Zbawiciel, którym jest Mesjasz, Pan. A to będzie znakiem dla was: znajdziecie Niemowlę owinięte w pieluszki i leżące w żłobie».

I nagle przyłączyło się do anioła mnóstwo zastępów niebieskich, które wielbiły Boga słowami:

«Chwała Bogu na wysokościach, a na ziemi pokój ludziom, w których sobie upodobał».

Komentarz

O księdze:

1. Najstarsze świadectwa chrześcijańskie stwierdzają, że autorem trzeciej Ewangelii oraz Dziejów Apostolskich jest Łukasz, lekarz i towarzysz Pawła, pochodzący z Antiochii Syryjskiej. O Łukaszu można też powiedzieć, że był historykiem i teologiem.
2. Ewangelia według św. Łukasza jest dedykowana Teofilowi (Łk 1,3). Wymienienie go w tytule nie oznacza, że jest on jedynym, do którego skierowane jest to dzieło. Łukasz w osobie Teofila adresuje swoje dzieło do ludzi wywodzących się z kręgu kultury greckiej, którzy przyjęli chrześcijaństwo.
3. Istotnym celem dzieła Łukasza (Ewangelii i Dziejów Apostolskich) było przygotowanie chrześcijan do podjęcia misji ewangelizacyjnej wśród narodów. Stwierdza się wręcz, że Łukasz napisał tzw. Ewangelię ewangelizatora. Kościół przestawał być małą grupą ludzi, którzy wzajemnie się znają, i przeradzał się w społeczność bardzo zróżnicowaną, wymagającą od jej członków uniwersalizmu i wielkiej otwartości na wszystkie ludy.
4. Ewangelia według św. Łukasza powstała ona po roku 70 po Chr., czyli po zburzeniu Jerozolimy przez Rzymian.
5. Wszyscy zgodnie przyjmują, że Ewangelia według św. Łukasza i Dzieje Apostolskie stanowią dwie części jednego dzieła, którego prologiem jest Łk 1,1-4. Łukasz, pisząc Ewangelię, musiał myśleć już o drugiej części. Potwierdzają to zabiegi literackie i ciągłość głównych tematów teologicznych, obecnych w obu tych księgach. Redagując Ewangelię, korzystał z kilku źródeł. Wiele tekstów przejął z materiału zgromadzonego w starszej Ewangelii według św. Marka. Łukasz w swojej Ewangelii zamieścił prolog (Łk 1,1-4), tradycję dotyczącą dzieciństwa Jezusa (Łk 1,5 – 2,52), opisy ukazujące Bóstwo Jezusa (Łk 24,13-53). Szerzej niż Marek opisał działalność Jezusa w Galilei (Łk 6,20 – 8,3) oraz Jego podróż do Jerozolimy (Łk 9,51 – 18,14). Szczególną rolę w kompozycji Ewangelii odgrywa Jerozolima. W tym mieście dokonują się najważniejsze wydarzenia z ziemskiego życia Jezusa. Przygotowanie uczniów dokonuje się w drodze do Jerozolimy. W Jerozolimie – a nie jak u pozostałych ewangelistów w Galilei – zmartwychwstały Chrystus spotyka się ze swoimi uczniami. Ewangelia ma być głoszona, począwszy od Jerozolimy (Łk 24,47), i z tego miejsca Kościół będzie się rozszerzał, aż obejmie swoim zasięgiem cały świat.
6. Charakterystyczną część Ewangelii według św. Łukasza stanowią przypowieści: o miłosiernym Samarytaninie (Łk 10,30-37); o bogatym rolniku (Łk 12,16-21); o miłosiernym Ojcu (Łk 15,11-32); o nieuczciwym zarządcy (Łk 16,1-8); o bogaczu i Łazarzu (Łk 16,19-31); o faryzeuszu i celniku (Łk 18,10-14). Tylko Łukasz opisuje sceny przedstawiające miłość Jezusa do grzeszników, np. nawrócona grzesznica (Łk 7,36-50); Zacheusz (Łk 19,2-10). Odnotowuje też cuda, których nie ma w pozostałych Ewangeliach: wskrzeszenie młodzieńca z Nain (Łk 7,11-17); uzdrowienie kobiety chorej na artretyzm (Łk 13,10-17); uzdrowienie chorego na puchlinę wodną (Łk 14,1-6) oraz oczyszczenie dziesięciu trędowatych (Łk 17,11-19).
7. Ewangelię według św. Łukasza cechuje atmosfera modlitwy, radości, pokoju, chwały Bożej, łagodności i dobroci. Autor posiada głębokie wyczucie psychiki i wspaniale kreśli portrety swoich bohaterów, zwłaszcza Jezusa. Jest również, bardziej niż inni ewangeliści, wrażliwy na rolę i misję kobiet. Wskazuje, że kobiety na równi z mężczyznami są zobowiązane do przyjęcia Ewangelii i odpowiedzialne za jej głoszenie. Łukasz stara się także dać odpowiedź na pytanie: Jaki jest cel i sens istnienia chrześcijaństwa w świecie? W swoim dziele ukazuje on, że historia Jezusa i dzieje Kościoła, który założył, są wypełnieniem starotestamentowych obietnic danych przez Boga. Historia Jezusa i w konsekwencji historia Kościoła stanowią ostatni etap historii zbawienia. Epoka ta zakończy się powtórnym przyjściem Chrystusa i dokonaniem sądu nad światem. Czas Kościoła zawarty pomiędzy pierwszym i drugim przyjściem Jezusa na ziemię jest czasem ostatecznym. Nie jest to tylko epoka, w której pielęgnuje się pamięć o Jezusie. Zmartwychwstały Chrystus cały czas działa w swoim Kościele i poprzez swój Kościół. Jezus przemierza wraz z Kościołem drogę, która prowadzi do ostatecznego spotkania z Bogiem.
8. Świadectwa zawarte w Ewangelii jednoznacznie wskazują, że Jezus jest jedynym Zbawicielem świata. W Starym Testamencie tytuł „Zbawca” odnoszony był do Boga i wyrażał dwa aspekty: wybawienie od zła oraz obdarowywanie dobrodziejstwami. W świetle Ewangelii według św. Łukasza Jezus w całej swojej działalności zmierza do uwolnienia człowieka od zła, od grzechów i nieszczęść oraz obdarza go darami Bożymi. Czas działalności Jezusa jest więc czasem zbawienia. Jego Ewangelia jest słowem, które zbawia. Dlatego orędzie o zbawieniu i odpuszczaniu grzechów w imię Jezusa ma być głoszone wszystkim narodom (Łk 24,47).
9. Szczególną uwagę Łukasz przywiązuje do ukazania roli modlitwy w życiu Jezusa, a także rodzącego się Kościoła. Wszystkie istotne wydarzenia z życia Jezusa poprzedzone są modlitwą. Jezus, modląc się, daje ludziom przykład, w jaki sposób mogą trwać w nieustannej łączności z Bogiem Ojcem. Modlitwa jest też ukazana jako niezawodny środek przeciwko pokusom, przeciwnościom, zniechęceniu, zagubieniu.
10. Ewangelia według św. Łukasza jest swego rodzaju podręcznikiem, który ma przygotować chrześcijan do dzieła ewangelizacji. Przekazuje słowa i czyny Jezusa w taki sposób, by ewangelizujący mógł być skutecznym świadkiem Chrystusa. Wzorem jest Jezus, który jako „pierwszy ewangelizator” nie tylko sam głosił Ewangelię (Łk 4,16-21), ale stopniowo przygotowywał do tego dzieła swoich uczniów.

O czytaniu:

11. Opis narodzenia Jezusa jest rozpoczęty wzmianką chronologiczną, której celem jest wskazanie, że fakt ten miał miejsce w ściśle określonym czasie, dobrze znanym z historii powszechnej. Na podstawie danych zawartych w dziele Łukaszowym (Łk 3,1n), w przekazach innych ewangelistów (Mt 2,1-12; J 2,20) oraz u historyka żydowskiego Józefa Flawiusza można stwierdzić, że Jezus narodził się jeszcze przed śmiercią Heroda (4 r. przed Chr.), czyli między rokiem 8 i 6. Łukasz opisuje całe wydarzenie w sposób niezwykle prosty i zwięzły, ograniczając się do poinformowania, w jakim miejscu Jezus przyszedł na świat i że był On pierworodnym synem.
12. Wieść o narodzeniu Zbawiciela została najpierw oznajmiona pasterzom – ludziom prostym, mającym bardzo niski status społeczny. Zbawiciel nie przychodzi do jakiejś wybranej grupy osób, ale jest otwarty na wszystkich, poczynając od tych ostatnich. Pasterze zostają nawiedzeni przez anioła nocą, która jest tutaj symbolem niewiedzy duchowej. Ciemność ta jednak zostaje rozświetlona z inicjatywy samego Boga. Postawa pasterzy, którzy głoszą to, co zobaczyli, jest zapowiedzią misji apostołów i ich następców. Łukasz odnotowuje, że do Jezusa odniesione zostały trzy tytuły: Zbawiciel, Chrystus (Mesjasz) i Pan. W sposób jednoznaczny określają one, kim jest Jezus i w jakim celu objawił się światu. Maryja pełna ufności wobec Boga rozważa w swoim sercu zaistniałe fakty, wierząc, że z czasem Bóg pozwoli Jej zrozumieć je w pełni.
13. Dzisiejszy fragment ze świętego Łukasza to prawdziwie Dobra Nowina, zwiastowana na dwa sposoby. Pierwsza jej część, zdradzająca pióro Łukasza – historyka, z jednej strony wiąże fakt narodzenie Jezusa Chrystusa z ówczesnymi dziejami powszechnymi, świeckimi, mianowicie ze spisem ludności dokonanym w imperium rzymskim na rozkład Cezara Augusta, a z drugiej strony – z historią świętą Starego Testamentu, z proroctwem o miejscu narodzenia Mesjasza w księdze proroka Micheasza (Mi 5,1-5). Druga część rozwija bogato jeden tylko szczegół faktu betlejemskiego – obwieszczenie go przez anioła pośród nocy pasterzom, wzbogacone hymnem chórów anielskich na cześć tego faktu zapowiadającego pokój. Orędzie anioła wymienia trzy tytuły Dziecięcia: Chrystus, Pan, Zbawiciel. Poza pierwszym, przekraczają one rozumienie pasterzy i na pewno należą do pierwotnego Credo Kościoła I wieku.

Myśl teologiczna snująca się przez trzy czytania – to udzielone z łaski światło pełnego Objawienia. To światło Boże otrzymuje cała ludzkość, która żyje w warunkach tego świata z jej nieuniknionymi brakami, jakimi są mrok niewiedzy, trudna walka z przemocą i zabłąkanie moralne. Myśl ta biegnie według schematu, którego trzy punkty są zarazem etapami dziejów zbawienia: 1. zapowiedź ze Starego Testamentu, 2. realizacja zapowiedzi ze strony Boga, i wreszcie 3. oczekiwana przez Boga nasza realizacja jako wyraz wdzięczności za tak wielki. Światło objawienia ma tutaj dwie postacie: jawi się ono u Proroka jeszcze razem z półcieniem (nieokreślona jeszcze chwila narodzin Dziecięcia), a z całą jaskrawością oślepia ono nasze oczy w orędziu anioła z jego paradoksalnym „znakiem”, jakim jest tyle dający do myślenia pasterzom żłób”. Światło tej nocy ma rozjaśnić całe życie moralne.