Piątek, 4 września 2020 r.

Piątek, 4 września 2020 r.

1. czytanie (1 Kor 4, 1-5)

Bóg jest sędzią, nie sądźcie przedwcześnie

Czytanie z Pierwszego Listu Świętego Pawła Apostoła do Koryntian

Bracia:

Niech uważają nas ludzie za sługi Chrystusa i za szafarzy tajemnic Bożych. A od szafarzy już tutaj się żąda, aby każdy z nich był wierny.

Mnie zaś najmniej zależy na tym, czy będę osądzony przez was, czy przez jakikolwiek trybunał ludzki. Co więcej, nawet sam siebie nie sądzę. Sumienie nie wyrzuca mi wprawdzie niczego, ale to mnie jeszcze nie usprawiedliwia. Pan jest moim sędzią.

Przeto nie sądźcie przedwcześnie, dopóki nie przyjdzie Pan, który rozjaśni to, co w ciemnościach ukryte, i ujawni zamysły serc. Wtedy każdy otrzyma od Boga pochwałę.

Komentarz

O Księdze:

1. Miasto Korynt miało wyjątkowy korzystne położenie geograficzne, znajdowało się między dwoma portami, przez które można było dotrzeć do wszystkich portów ówczesnego świata. Dzięki takiemu położeniu Korynt był miastem bardzo bogatym i stał się w Grecji największym ośrodkiem handlowym. Już w I wieku pełnił funkcję stolicy prowincji i był siedzibą prokonsula. Jak każde miasto tego typu, Korynt charakteryzował się wielkimi kontrastami: obok bogatych elit żyły masy ludzi biednych. Historycy obliczają, że za czasów Pawła 2/3 ludzkości Koryntu stanowili niewolnicy. W Koryncie pierwsi nawróceni na chrześcijaństwo pochodzili zwłaszcza spośród biedoty i niewolników. Ponieważ było to ważne miasto w Cesarskie Rzymskim osiedlało się tam wielu legionistów – weteranów. Niektórzy z nich przyjęli chrześcijaństwo, czego potwierdzeniem są wymienione przez Pawła imiona łacińskie. W Koryncie była też duża liczba Żydów, którzy mieli w mieście własną synagogę. Ponadto do Koryntu chętnie przybywali mówcy i filozofowie, którzy przy okazji publicznych dysput promowali nowo powstałe prądy myślowe. Ogólnie Korynt cieszył się dobrą sławą. Używano nawet czasownika „żyć po koryncku” na określenie frywolnego życia lub uprawiania nierządu. Oprócz rozwiązłości Koryntianie słynęli również z pijaństwa.
2. Paweł po raz pierwszy przybył do Koryntu pod koniec 50. Roku. Pozostał tam około 18. miesięcy. W tym czasie nawrócił sporą liczbę pogan i Żydów oraz zorganizował życie wspólnoty chrześcijańskiej (Dz 18,1-18). Po wyjeździe Apostoła okazało się, że nową nawróceni chrześcijanie nie do końca zerwali z dawnym stylem życia. Niektórzy z nich ponownie ulegali negatywnym wpływom środowisk pogańskich, inni próbowali wracać do judaizmu. Potężnymi problemami nękającymi młodą wspólnotę były uczestnictwo w kultach pogańskich oraz pogoń za ekstatycznymi doznaniami, przypadki profanacji podczas Eucharystii, swoboda seksualna, a także przywiązanie do pogańskich filozofii, co powodowało odrzucenie prawdy o zmartwychwstaniu ciała.
3. Paweł czuł się od ojcem wspólnoty korynckiej, był z niej dumny i po opuszczeniu Koryntu utrzymywał ze wspólnotą stały kontakt. Pierwszy List został napisany około 5. lat po założeniu korynckiej wspólnoty, w czasie pobytu Pawła w Efezie. Bezpośrednią przyczyną napisania listu było pismo do Koryntian, którym zadawali Apostołowi pytania i przedstawiali swoje wątpliwości. W odpowiedzi Paweł nawiązuje także do innych informacji na temat sytuacji w Koryncie, które dotarły do niego. Rozwiązuje wszystkie problemy starając się ukazać się je w świetle tajemnicy Jezusa Chrystusa. W oparciu o wierność nauce Jezusa można właściwie zrozumieć i wyjaśnić każdą z pojawiających się trudności i wątpliwości. Paweł zapewnia, że każdy, kto zwróci się do Jezusa zostanie przez Niego oświecony i otrzyma zbawienie, teraz i wieczności.

O czytaniu:

4. Dzisiejszy fragment nakazuje powstrzymanie się od osądzania ludzi. Paweł ma na myśli powstrzymanie się od osądzania tych, którzy głoszą Ewangelię. Jednak zasada ta dotyczy wszystkich ludzi. Jedynie Bóg jest wiarygodnym sędzią człowieka, jedynie On bowiem zna ludzkie serca, stąd jego osąd jest sprawiedliwy. Pawłowy nakaz należy wiedzieć na linii nauczanie Jezusa zawartego w Kazaniu na górze (Mt 7,1 „Nie osądzajcie, abyście nie byli osądzeni”). Funkcje w Kościele mają charakter służebny. Ci, którzy głoszą Dobrą Nowinę i trudzą się, by zakładać nowe gminy chrześcijańskie oraz zapewnić im właściwy wzrost są sługami Chrystusa i szafarzami tajemnic Bożych. Ostatecznie więc zależą od Boga i przez Boga będą osądzeni.
5. Od sług Chrystusa i szafarzy Bożych tajemnic wymaga się przede wszystkim wierności. Funkcje w Kościele pochodzą od Boga i Jemu należy zdać sprawę z wierności w ich wykonywaniu.

 

 

Psalm (Ps 37 (36), 3-4. 5-6. 27-28b. 39-40 (R.: por. 39a))

Zbawienie prawych pochodzi od Pana

Miej ufność w Panu i czyń to, co dobre, *
a będziesz mieszkał na ziemi i żył bezpiecznie.
Raduj się w Panu, *
a On spełni pragnienia twego serca.

Zbawienie prawych pochodzi od Pana

Powierz Panu swą drogę, *
zaufaj Mu, a On sam będzie działał.
On sprawi, że twa sprawiedliwość zabłyśnie jak światło, *
a prawość twoja jak blask południa.

Zbawienie prawych pochodzi od Pana

Odstąp od złego i czyń dobro, *
abyś mógł przetrwać na wieki.
Gdyż Pan sprawiedliwość miłuje *
i nie opuszcza swych świętych.

Zbawienie prawych pochodzi od Pana

Zbawienie sprawiedliwych pochodzi od Pana, *
On ich ucieczką w czasie utrapienia.
Pan ich wspomaga i wyzwala, †
wyzwala od występnych i zachowuje, *
On bowiem jest ich ucieczką.

Zbawienie prawych pochodzi od Pana

Komentarz

Cały Psalm 37. jest dość długi i składa się z pięciu części (ww. 1-9. 10-22.23-34.35-38.39n), w których na przemian pojawia się człowiek sprawiedliwy i grzesznik. Miłujący prawo Boże nie musi się lękać o swoje zbawienie: jego przyszłość ziemska jest tak pewna, jak przesądzony jest beznadziejny los grzesznika (ww. 10-22.35-38). Za pewnością tej nauki stoi doświadczenie mędrca (w. 25). Wyjaśnia on uczniowi, który buntuje się na widok powodzenia i bezkarności grzeszników (ww. 1.7), że wszelkie ich zamysły wywołują u Boga tylko śmiech (w. 13), a to, w czym oni pokładają nadzieję, przeminie jak trawa (ww. 2.20.35n.38). Chociaż sprawiedliwość i ostateczna odpłata ujęte zostały przez psalmistę w kategoriach ziemskich, lektura chrześcijańska wyzwala z tej perspektywy. Ponad starzejącą się pierwszą ziemią wznosi się bowiem nowa ziemia (2P 3,12; Ap 21,1), wieczne królestwo Boże obiecane łagodnym i pokornym (Mt 5,3n). Wraz ze starą ziemią przeminie wszystko, co nie jest zakorzenione w Bogu i Jego miłości (Mt 6,19n; Ap 21,3n). Nowym stworzeniem staje się ten, kto trwa w Chrystusie (2 Kor 5,17).

 

 

Ewangelia (Łk 5, 33-39)

Nowość nauki Jezusa

Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza

Faryzeusze i uczeni w Piśmie rzekli do Jezusa:

«Uczniowie Jana dużo poszczą i modły odprawiają, podobnie też uczniowie faryzeuszów; natomiast Twoi jedzą i piją».

A Jezus rzekł do nich: «Czy możecie nakłonić gości weselnych do postu, dopóki pan młody jest z nimi? Lecz przyjdzie czas, kiedy zabiorą im pana młodego, i wtedy, w owe dni, będą pościli».

Opowiedział im też przypowieść: «Nikt nie przyszywa do starego ubrania jako łaty tego, co oderwie od nowego; w przeciwnym razie i nowe podrze, i łata z nowego nie nada się do starego.

Nikt też młodego wina nie wlewa do starych bukłaków; w przeciwnym razie młode wino rozerwie bukłaki, i samo wycieknie, i bukłaki przepadną. Lecz młode wino należy wlewać do nowych bukłaków. Kto się napił starego, nie chce potem młodego – mówi bowiem: „Stare jest lepsze”».

Komentarz

O księdze:

1. Autorem trzeciej ewangelii jest Łukasz, który był towarzyszem Pawła. Ewangelia została napisana do pogan, szczególnie z kręgu kultury greckiej, którzy przyjąwszy Ewangelię i chrzest w imię Jezusa stali się chrześcijanami. Istotnym celem dzieła Łukasza (dziełem Łukasza jest Ewangelia i Dzieje Apostolskie) było przygotowanie chrześcijan do podjęcia misji ewangelizacyjnej wśród narodów. Kościół przestawał być małą grupa ludzi którzy wzajemnie się znają, i przeradzał się w społeczność bardzo zróżnicowaną, wymagającą od jej członków uniwersalizm i wielkiej otwartości na wszystkie ludy. Ewangelia wg świętego Łukasza i Dzieje Apostolskie stanowią dwie części jednego dzieła. Redagując Ewangelię, Łukasz znał już tekst świętego Marka. To tłumaczy pewne podobieństwa w tych Ewangeliach. Szczególną rolę w Ewangelii świętego Łukasza odgrywa i Jerozolima. W tym mieście dokonują się najważniejsze wydarzenia z ziemskiego życia Jezusa. Formacja uczniów dokonuje się w drodze do Jerozolimy. W Jerozolimie, a nie jak u pozostałych ewangelistów w Galilei, Zmartwychwstały Chrystus spotyka się ze swoimi uczniami. Ewangelia ma być głoszona, począwszy od Jerozolimy i z tego miejsca Kościół będzie się rozszerzał, aż obejmie swoim zasięgiem cały świat. Charakterystyczną części od Ewangelii według świętego Łukasza stanowią przypowieści: o miłosiernym Samarytaninie, o miłosiernym Ojcu, o bogaczu i Łazarzu oraz o faryzeuszu i celniku. Tylko Łukasz opisuje sceny przedstawiające miłość Jezusa do grzeszników. Odnotowuje też cuda, których nie ma w innych Ewangeliach: wskrzeszenie młodzieńca, uzdrowienie chorej kobiety czy oczyszczenie dziesięciu trędowatych. W swoim dziele św. Łukasz chce odpowiedzieć na pytanie: jaki jest cel i sens istnienia chrześcijaństwa świecie? Ukazuje, że historia Jezusa i dzieje Kościoła, który On założył, są wypełnieniem starotestamentowych obietnic danych przez Boga. Historia Jezusa i w konsekwencji historia Kościoła stanowią ostatni etap historii zbawienia. Epoka ta zakończy się powtórnym przyjściem Chrystusa i dokonanie sądu nad światem. Czas Kościoła zawarty pomiędzy pierwszym i drugim przyjściem Jezusa na ziemię jest czasem ostatecznym. Nie jest to tylko epoka w której pielęgnuje się pamięć o Jezusie. Zmartwychwstały Chrystus cały czas działa w swoim Kościele i poprzez swój Kościół. Jezus przemierza wraz z Kościołem drogę, która prowadzi ostatecznie do spotkania z Bogiem.

O czytaniu:

2. Zgodnie z przepisami Księgi Kapłańskiej w Dzień Przebłagania wszyscy Izraelici byli zobowiązani do postu, który towarzyszył modlitwom i ofiarom składanym w świątyni za odpuszczenie grzechów ludu. Był to jedyny post nakazany przez Prawo. Ponieważ jednak post jako taki uważano za miły Bogu, pobożni Izraelici pościli także w wielu innych okolicznościach: w czasie obrzędów żałobnych oraz różnych praktyk pokutnych. Po wygnaniu babilońskim widziano w nim silne wsparcie dla modlitwy, zwłaszcza w czasie katastrof i wszelkiego zagrożenia, kiedy interwencja Boża na rzecz swoich wyznawców okazywała się niezbędna. W takich okolicznościach bowiem powstrzymywanie się od jedzenia wyrażało uległość Bogu oraz podporządkowanie się jego woli. Również czasach Jezusa pobożni Żydzi z różnych motywów podejmowali post towarzyszący modlitwie. O faryzeuszach wiadomo, że puścili dwa razy w tygodniu w poniedziałki i czwartki, aby wybłagać u Boga szybkie nadejście królestwa Bożego. Liczne postu i modlitwy stały się wręcz miarą pobożności. Na takim tle faryzeusze zarzucają uczniem Jezusa, że oni jedzą i piją. Zarzuty faryzeuszów nie dotyczą jednak łamania przepisów Prawa odnoszących się do Dnia Pojednania, ale wskazują na odmienność zachowanie Jezusa i Jego uczniów w stosunku do pobożnych obyczajów grup ludzi cieszących się w społeczeństwie wielkim szacunkiem. W takim sformowaniu kryje się wręcz oskarżenie, że uczniowie Jezusa prowadzą hulaszczy tryb życia i dla faryzeuszów są powodem zgorszenia. Postawa uczniów może w dużym stopniu świadczyć o ich nauczycielu i że on jest odpowiedzialny za ich poziom życia religijnego.
3. Na pierwszym miejscu odpowiedź Jezusa dana faryzeuszom prowadzi do wniosku, że nie da się pogodzić z sobą postu i związanego z nim umartwienia, z radością gościa zaproszonego na ucztę. Czas pobytu Jezusa na ziemi jest właśnie czasem radości z tego, że Bóg w swoim Synu przybliżył się, jak tylko to jest możliwe, do ludzi i przez Niego dokonuje zbawienia wszystkich. Ten nowy sposób przebywanie Boga na ziemi wprowadza też w świat niesłychaną nowości w dziedzinie religijnej. Porównując judaizm do starego ubrania, Jezus daje zrozumienie do zrozumienia, że dawne formy religijności są już przestarzałe. Wymagają one odnowy, ale nie da się tego dokonać przez łatanie nauką Jezusa istniejących braków. Swoją nauką Jezus doprowadził do pełni objawienie Ojca i Jego Królestwa, dlatego odtąd cały Stary Testament należy odczytywać i wyjaśniać w świetle Ewangelii. Nie oznacza to, że stracił całkowicie swoją wartość, że można zupełnie o Nim zapomnieć lub że można go porzucić jako zużyte ubrania. Wprost przeciwnie, należy go traktować jako ważne przygotowanie na przyjście Syna Bożego i dokonanie przez Niego dzieło zbawienia.
4. W czasach, gdy Łukasz pisał swoją Ewangelią było wielu chrześcijan pochodzenia żydowskiego, którzy uważali, że wiarę chrześcijańską należy dostosować do nauki Mojżesza i Proroków. Czynili oni właśnie to, co swych przypowieściach krytykuje Jezus: wlewali młode wino do starych bukłaków, jak też niszczyli nowe ubranie, oddzierali od niego łatę i przyszywali do starego materiału. Tym sposobem zniekształcali autentycznie Słowo Boże twierdząc, że usiłują być mu wierni. Łukasz zwraca się do wszystkich, którzy uwierzyli w Jezusa i zarazem próbują dostosować Jego naukę do swoich obyczajów i przestarzałych już aktów pobożności. Nie można przyjąć ewangelicznej nowości, a potem cofać się w religijnym rozwoju. Wprost przeciwnie, należy z wiarą przyjąć Ewangelię Jezusa, dokonują przy tym całkowitego nawrócenia serca, czyli radykalnej przemiany swoich dawnych przyzwyczajeń i skostniałego sposobu myślenia.
5. Należy jednak przyznać, że Jezus nie chciał na siłę zmienić przekonań faryzeuszów. Zdawał sobie sprawę z tego, że ugruntowani w swoich przekonaniach religijnych i moralnych, mieli oni prawo odnosić się do nowej nauki z nieufnością, a nawet z niechęcią. Dlatego zamiast zmieniać religię Izraela na drodze burzliwej rewolucji, pragnął, aby słuchacze Dobrej Nowiny sami przekonali się o jej szlachetnym smaku, o tym, że jest rzeczywiście dobra, ponieważ ma na względzie dobro człowieka i jego szczęście.